گیاه توتون و تنباکو، نام گیاهی است که برگ‌های پهنی دارد و می‌توان آن‌ها را دود کرد. برگ‌های خشک‌شده‌ی این گیاه که در سیگار استفاده می‌شوند، حاوی نیکوتین هستند.
مناطق عمده کاشت توتون سیگار در ایران
در ایران، مناطق عمده کشت گیاه توتون باسما به دلیل شرایط اقلیمی و خاک مناسب، به‌طور عمده در استان‌های شمالی و شمال غربی متمرکز شده‌اند. استان‌های گیلان، مازندران، گلستان و بخش‌هایی از اردبیل و آذربایجان شرقی از مهم‌ترین مناطق تولید توتون در کشور محسوب می‌شوند. در این مناطق، کشاورزان به دلیل بارش مناسب و رطوبت بالا، می‌توانند توتون با کیفیتی تولید کنند که برای تولید سیگارهای داخلی و صادرات به سایر کشورها مناسب است.
گیلان به‌ویژه به عنوان یکی از قطب‌های اصلی تولید توتون شناخته می‌شود، جایی که زمین‌های حاصلخیز و آب و هوای معتدل، شرایط ایده‌آلی برای رشد این گیاه فراهم کرده‌اند. در مازندران و گلستان نیز کشت توتون به طور گسترده انجام می‌شود و این دو استان با توجه به موقعیت جغرافیایی و آب و هوای معتدل و مرطوب، سهم بسزایی در تولید توتون بارلی دارند.
علاوه بر این، استان‌های غربی کشور نیز در تولید توتون فعالیت دارند. مناطق کوهستانی و مرتفع اردبیل و آذربایجان شرقی به دلیل داشتن تابستان‌های گرم و زمستان‌های سرد، محیط مناسبی برای رشد توتون فراهم می‌کنند.
این تنوع اقلیمی باعث شده که ایران بتواند انواع توتون را تولید کند که هر یک دارای ویژگی‌های خاص خود هستند. کشاورزان در این مناطق با بهره‌گیری از تکنیک‌های سنتی و مدرن، به بهبود کیفیت و افزایش میزان تولید توتون پرداخته‌اند. به این ترتیب، ایران نه تنها نیاز داخلی به توتون را تأمین می‌کند، بلکه بخشی از تولیدات خود را به بازارهای بین‌المللی نیز صادر می‌کند.
اهمیت اقتصادی توتون
گیاه توتون به عنوان یک محصول کشاورزی مهم، نقش بسزایی در اقتصاد بسیاری از کشورها ایفا می‌کند. این گیاه به دلیل مصرف گسترده آن در صنعت سیگار و سایر محصولات دخانی، منبع درآمد قابل توجهی برای کشاورزان و دولت‌ها است. در کشورهایی که تولید توتون در مقیاس بزرگ انجام می‌شود، این محصول به طور مستقیم و غیرمستقیم باعث ایجاد اشتغال برای میلیون‌ها نفر شده است. از مراحل کاشت و داشت گرفته تا برداشت، فرآوری و فروش، زنجیره تولید توتون فرصت‌های شغلی فراوانی را فراهم می‌کند. همچنین، صادرات توتون و محصولات مرتبط، منبع درآمد ارزی مهمی برای کشورهای تولیدکننده به شمار می‌رود.
در بسیاری از کشورها، مالیات بر محصولات دخانیات یکی از منابع مهم درآمد دولت‌ها است که برای تأمین بودجه عمومی و برنامه‌های اجتماعی مورد استفاده قرار می‌گیرد. علاوه بر این، صنعت توتون با جلب سرمایه‌گذاری‌های داخلی و خارجی، به توسعه زیرساخت‌ها و بهبود وضعیت اقتصادی مناطق روستایی کمک می‌کند.
با وجود نگرانی‌های بهداشتی مرتبط با مصرف محصولات دخانی، اقتصادهای بسیاری همچنان به توتون به عنوان یک محصول استراتژیک نگاه می‌کنند. برای مثال، در ایران نیز تولید و صادرات توتون یکی از بخش‌های مهم کشاورزی و صنعتی محسوب می‌شود که به ایجاد اشتغال و تولید درآمد کمک می‌کند.
معرفی گیاه توتون
گیاه توتون ، یکی از اعضای خانواده بادمجانیان است که به دلیل برگ‌های پهن و خاصیت تدخینی‌اش شناخته می‌شود. این گیاه چندساله بومی آمریکای شمالی و جنوبی است، اما امروزه در مناطق گرمسیری و نیمه‌گرمسیری سراسر جهان کشت می‌شود. توتون گیاهی با ساقه‌های بلند و برگ‌های بزرگ و پهن است که این برگ‌ها به‌طور عمده برای تولید محصولات دخانی مانند سیگار، سیگار برگ، تنباکوی جویدنی و پیپ استفاده می‌شوند.
فرآیند کشت توتون شامل مراحل مختلفی از جمله کاشت، داشت، برداشت و خشک‌کردن است که هر یک نیاز به دقت و تخصص خاصی دارد تا محصول نهایی با کیفیت بالا تولید شود.
برگ‌های توتون پس از برداشت خشک شده و سپس تحت فرآیندهای تخمیر و فرآوری قرار می‌گیرند تا آماده استفاده در محصولات دخانی شوند. این فرآیندها باعث تغییرات شیمیایی در برگ‌ها می‌شوند که طعم، بو و ویژگی‌های تدخینی آن‌ها را بهبود می‌بخشد. توتون حاوی ماده‌ای به نام نیکوتین است که خاصیت اعتیادآوری دارد و همین امر مصرف آن را به چالشی بهداشتی تبدیل کرده است.
با این وجود، توتون به دلیل درآمدزایی بالا و نقش مهمی که در اقتصاد بسیاری از کشورها ایفا می‌کند، همچنان به‌عنوان یکی از محصولات کشاورزی استراتژیک باقی مانده است. از نظر زیست‌محیطی، کشت توتون به مدیریت منابع آب و خاک نیاز دارد و پژوهش‌های متعددی برای بهبود روش‌های کشت و کاهش اثرات زیست‌محیطی آن در حال انجام است.
